Ovaj mali grad veoma je važan za istoriju naše zemlje. Kako je Patrijarh Varnava govorio „Istorija Toplice je istorija Srbije u malom…„

Lokacija Prokuplja

Prokuplje je sedište istoimenog grada i Topličkog okruga. Prokuplje je dobilo status grada u junu 2018. godine. Grad se razvio na mestu antičkog Hameuma, a svoj naziv je dobio po Crkvi Svetog Prokopija, koja potiče iz 10. veka. Reka Toplica, po kojoj je čitav kraj dobio ime, izvire ispod samog Pančićevog vrha na Кopaoniku i teče na istok, u dužini od 136km i uliva se u Južnu Moravu, nedaleko od Niša. Okružuju je opštine Blace, Bojnik, Kuršumlija, Merošina, Žitorađa, Aleksinac i Kruševac. Na teritoriji čitave Opštine, prema podacima popisa iz 2011. godine, živi 44.419 stanovnika, smeštenih u 107 naselja, dok u Prokuplju, centralnom gradskom naselju, živi njih 27.333. U Povelji knjeginje Milice iz 1395. godine, Prokuplje se prvi put javlja pod sadašnjim imenom. Manastiru sv. Pantelejmona u Svetoj Gori zaveštani su crkva Svetog Prokopija i pripadajuće imanje, pa je taj naziv, posle prenosa moštiju sv. Prokopija iz episkopske crkve u Nišu 1386. godine, počeo da se koristi u narodu. Za vreme Nemanjića, Prokuplje se i ne pominje, dok za vreme vladavine kneza Lazara dobija na značaju i tada je utvdjenje na Hisaru bilo dogradjeno i obnovljeno.

Narodni muzej Toplice

Narodni muzej Toplice osnovan je davne 1946. godine. Prva stalna postavka Narodnog muzeja Toplice formirana je u zgradi Savićevac, u kojoj je bila sve do 1962. godine kada su postavke preseljene u zgradu nekadašnje pošte gde se Muzej i danas nalazi. Zgradu je projektovao arhitekta Branko Tanazević 1912. godine koja je danas zaštićena kao spomenik kulture. Narodni muzej Toplice u Prokuplju je ustanova koja obavlja poslove zaštite pokretnih kulturnih dobara, umetničko-istorijskih dela iz oblasti arheologije, etnologije, istorije i istorije umetnosti. Posetioci su u prilici da se upoznaju sa istorijom Toplice od praistorije do 20. veka. Muzej je regionalnog karaktera, a u okviru muzeja izdvajaju se arheološko, etnološko, istorijsko i odeljenje istorije umetnosti. Poseduje više od 2 000 eksponata u arheološkoj zbirci, pre svega iz perioda neolita i sa lokaliteta Pločnik. Takođe, u muzeju se mogu videti i kolekcije stare narodne nošnje, istorijske fotografije kao i veliki broj umetničkih dela. Muzej je smešten u zgradi nekadašnje pošte u centru grada. U sklopu narodnog muzeja Toplice nalaze se Galerija Boža Ilič, Arheo park Pločnik i Spomen soba „Gvozdeni puk u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918“.https://muzejtoplice.org.rs/istorijat/

Prokupački grad

Jug Bogdanov grad (Hisar, Hameum, Komplos, Toplica ili Prokupački grad) je tvrđava na uzvišenju Hisar koje dominira u panorami Prokuplja. Utvrđenje koje danas, nažalost postoji samo u ruševinama, izgrađeno je u drugoj polovini 14. veka kako bi štitilo put od najezde Turaka. Međutim, najstariji arheološki tragovi ukazuju da je na istom mestu postojalo naselje i tokom antičkog (pre-rimskog) perioda, ali su tragovi ispod današnjih ruševina. Najočuvaniji objekat srednjevekovnog grada je Vodena kula (Jug Bogdanova kula), a osim nje postoji i veliki broj urušenih bedema, zidina i temelja građevina. Tvrđava je pod zaštitom države kao spomenik kulture od velikog značaja i strpljivo čeka na rekonstrukciju nakon koje će zasijati punim sjajem.

Crkva Svetog Prokopija

Crkva sv. Prkopija druga je najstarija crkva u Srbiji (posle Petrove crkve u Rasu). Nalazi se u podnožju Hisara i smatra se da je podignuta krajem 9. ili početkom 10. veka, u doba Samuilovog carstva. Građena je kao trobrodna bazilika, ali je tokom narednih vekova rušena i dograđivana pa je danas izgubila prvobitni oblik. U samoj crkvi pronađene su antičke terme koje su bile deo antičkog grada Hameuma. Najstariji freskopis crkve potiče iz 18. veka, a ikonostas iz 1848. godine. Nedaleko od Crkve Svetog Prokopija nalazi se Latinska crkva u čijim temeljima su pronađeni ostaci antičkog hrama posvećenog Herkulu.https://www.planplus.rs/magazin/prokuplje-top-10-u-gradovima-srbije/725

Spomenik Gvozdenom puku

Podignut je 2018. godine, na stogodišnjicu oslobođenja grada u Prvom svetskom ratu. Gvozdeni puk je naziv za Drugi pešadijski puk moravske divizije „Knez Mihailo“ koji je učestvovao u ratovima od 1912 – 1918. godine. Puk su činili stanovnici Toplice, Jablanice, Puste reke i Zaplanja koji su svojom borbom za oslobođenje Srbije zaslužili naziv Gvozdeni puk. Ovaj puk, tačnije njegovi vojnici dobili su najveći broj odlikovanja u istoriji srpske vojske – 133 Karađorđevih zvezda, 10 ordena Legije časti i šest ruskih krstova Svetog Đorđa. Spomenik se nalazi u parku u Prokuplju, a na njemu su ispisana imena svih bitaka koje je puk vodio kao i lica komandanata Gvozdenog puka Milivoja Stojanovića – Brke, pukovnika Šarla Pranijea, Milunke Savić i Flore Sands.

Prokuplje je pravo mesto za vikend obilazak u Srbiji. Istorijsko mesto okruženo toplinom Toplice, uz prelepe vidikovce i izvore lekovitih voda do mističnih mesta i legendi. Svakako velika preporuka i da zapratite stranicu https://www.instagram.com/prokuplje.vecni.grad/ gde svakodnevno možete naučiti puno toga o Prokuplju.

Posetite i naš sajt https://turizamsrbije.com/ kao i društvene mreže https://www.instagram.com/turizam_srbije/