NIŠ-CARSKI GRAD

Grad Niš nalazi se u nišavskoj kotlini, na važnim saobraćajnicama i oduvek je smatran „kapijom Istoka i Zapada“. Niš je jedan od najstarijih gradova na Balkanu, a svoj povoljan geografski položaj duguje tome što se na ovom području ukršta više putnih pravaca. Vrlo često je bio osvajan i razaran, ali je zato danas moderan grad, privredni i univerzitetski centar.

Lokacija Niša

Najveći grad jugoistočne Srbije je grad Niš. Grad koji se zbog svoje saobraćajne važnosti ponekad naziva i „kapijom istoka i zapada“, svoje ime je dobio po reci Nišavi. Grad Niš se nalazi u nišavskoj kotlini, na veoma važnim sabraćajnicama i oduvek je smatran prestonicom juga Srbije. Njegova kultura, istorija i tradicija su bogati i dugi. Niš je jedan od najstarijih gradova na Balkanu, a svoj povoljan geografski položaj duguje tome što se na ovom području ukršta više putnih pravaca. Južnjački temperament, gostoljubivost i srdačnost je ono što je karakteristično za stanovnike ovog grada.

Šta videtu u Nišu

Niška tvrđava– Stare, čvrste, visoke zidine i kapije niške Tvrđave, koje se od prve polovine 18. veka uzdižu na desnoj obali Nišave, ubrajaju se među najlepše i najbolje očuvane na srednjem Balkanu. Istorija utvrđenja na ovome mestu počinje u 1. v.n.e. kada su rimske legije utirale put novoj svetskoj civilizaciji. Građena od strane Rimljana, Vizantinaca i Srba, tvrđava je rušena i obnavljana više puta, da bi joj konačan izgled dale Osmanlije 1730. godine. Niš je jedan od retkih gradova u svetu sa impozantnom tvrđavom u najužem centru čije se težište nije pomeralo tokom dva milenijuma. Osim dobro očuvanih masivnih kamenih zidina i kapija, u Tvrđavi se mogu videti brojni ostaci burne niške istorije.

Kazandžijsko sokače– Kazandžijsko sokače je poslednja sačuvana ulica nekadašnje niške čaršije. Početkom XIX veka bila je zanatlijski sokak i sve do poslednjih godina XX veka zadržane su stare zanatske radnje i nekoliko kuća iz osmanlijskog perioda. Ovi objekti su vremenom renovirani i uređeni kao restorani, kafići, kafane i hoteli koji su zadržali duh stare arhitekture.

Spomen obeležje caru Konstantinu-Spomen-obeležje najznačajnijem rimskom imperatoru rođenom u Nišu simbolično je podignuto na početku mosta na Nišavi koji vodi ka Tvrđavi, u kojoj je Konstanin proveo veći deo svog detinjstva.

Ćele Kula-Ćele-kula na turskom, a na srpskom kula od ljudskih lobanja jedinstven je spomenik na svetu koji godišnje obiđe preko 30.000 posetilaca. Ovaj zastrašujući spomenik sazidan je od lobanja srpskih ratnika nakon bitke na Čegru 1809. godine. Kako bi iskalio svoj bes zbog organizovane pobune protiv sultana, tadašnji osmanlijski zapovednik grada Huršid paša, naredio je da se kao opomena lokalnom stanovništvu sagradi kula od lobanja na putu za Carigrad.

Medijana-Medijana je luksuzno predgrađe antičkog grada Naisussa (današnjeg Niša), koje je izgrađeno krajem III i početkom IV veka tokom vladavine rimskog cara Konstantina Velikog i njegovih naslednika. Danas je Medijana jedan od najznačajnih arheološki parkova u Srbiji, u kojem se na površini od 40 hektara mogu videti ostaci raskošne vile sa peristilom, ostaci dve ranohrišćanske crkve, delovi žitnice, vojničkih baraka i vodotornjeva. Posetioci takođe mogu videti i više od 1000 kvadratnih metara vrednih podnih mozaika, koji dočaravaju deo raskoši ove jedinstvene carske rezidencije.

Banovina-Smeštena na desnoj obali Nišave, u blizini glavnog ulaza u Tvrđavu, zgrada Banovine smatra se jednim od najlepših zdanja u Nišu. Izgrađena je 1889. godine, u neorenesansnom stilu, prema projektu bečkog arhitekte, zbog čega podseća na velelepna zdanja „carskog“ Beča. Njen istorijski značaj vezan je za 28. jul 1914. godine kada je u ovoj zgradi predsedniku vlade Kraljevine Srbije Nikoli Pašiću uručen telegram kojim Austro-ugarska objavljuje rat Srbiji. Tog dana u Nišu započeo je do tada najveći sukob u istoriji sveta – Prvi svetski rat.

Crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene– Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene posvećena je rimskom imperatoru rođenom u Nišu i njegovoj majci Jeleni.

Niška banja– Niška Banja se nalazi 10km jugoistočno od Niša, na magistralnom pravcu Niš-Sofija. Smeštena je upodnožju šumovitog Koritnika, zaštićena od severnih vetrova Svrljiškim planinama i okupana suncemsa istočne i zapadne strane tokom cele godine. Niška Banja ima pet izvora lekovite vode : Glavno vrelo, Suva Banja, Školska česma, Banjica i Pasjača. Voda spada u grupu zemnoalkalnih homeotermi ( temperature od 36-38°C )koja je blago mineralizovana, sa kapacitetom od 56 litara u sekundi. Obogaćena je visokom koncentracijom minerala: natrijumom, kalcijumom, magnezijumom, kalijumom,hlorom, kao i hidrokarbonatima, sulfatima, nitratima i rastvorom silicijum-dioksida.

Spomen park Bubanj

U niškoj opštini Palilula, na prostranoj čistini, uzdišu se tri betonske gromade, deo spomen-kompleksa Bubanj. Teritorija Niša i okoline jedno je od mesta gde su se ona odvijala, pa su tako nemački nacisti na Bubnju streljali više od 10.000 stanovnika jugoistočne Srbije. Na stratištu je nakon oslobođenja podignut spomenik u obliku tri stisnute pesnice koje simbolizuju muškarca, ženu i dete, kao i njihov otpor prema zločinu. Pesnice su visoke 13, 14 i 16 metara. Spomen park Bubanj je 1979. godine proglašen za kulturno dobro od izuzetnog značaja. Spomen-park je nastao u sećanje na straljane građane Niša i južne Srbije. Najpre je, 1950. godine, bio obeležen spomen-piramidom, da bi 13 godina kasnije, vajar Ivan Sabolić, podigao Tri pesnice. U kompleksu koji je uređen kao park, nalazi se memorijalna staza duga pola kilometra, kao i mermerni reljef dimenzija 23×2,5 metra koji se sastoji od pet kompozicija. Osim pesnica, ostale kompozicije predstavljaju „mašinu za ubijanje, vešanje i streljanje“, bunt naroda, kapitulaciju osvajača i pobedu. Tri pesnice su zapravo stilizovani geometrijski oblici, koji se dopunjuju i daju umetnički pečat čitavom kompleksu. One simbolizuju mušku, žensku i dečiju ruku koje prkose neprijatelju, jer su na ovom mestu stradale čitave porodice. Tu ćete takođe naići i na stihove niškog pesnika Ivana Vučkovića koji glase – Iz krvi komunista i rodoljuba nicale su pesnice bunta i opomene, pesnice revolucije, pesnice slobode. Streljali su nas, ali nas nikada nisu ubili, nikada pokorili. Mi smo zgazili mrak i suncu oslobodili put.

Spomenik na Čegru

Na brdu Čegar, na mestu čuvene bitke iz Prvog srpskog ustanka podignut je spomenik u znak sećanja na hrabre ustanike i njihovog komandanta, vojvodu Stevana Sinđelića. Nakon bitke na Čegru, Osmanlije su od lobanja poginulih srpskih ratnika sagradili Ćele Kulu , jedan od najstrašnijih spomenika srpske istorije. Spomenik simbolizuje herojski podvig vojvode Sinđelića i čuva uspomenu na borbu za slobodu. Oslobođenje Niša, kao strateški važnog mesta, bio je jedan od glavnih ciljeva ustanika. Na proleće 1809.godine u okolinu Niša stiže oko 16.000 srpskih vojnika, koji su se rasporedili na više tačaka i mesec dana utvrđivali položaje i spremali taktiku za napad na Niš. Vojvoda Stevan Sinđelić sa svojih 4000 ustanika bira najistureniju tačku, nabrdu Čegar, 6 kilometara od grada. Uvidevši da protiv ovako velike sile nema baš nikakve šanse, Sinđelić naređuje da se izvrši priprema barutane. On okuplja svoje saborce i oslobođa ih ustaničke zakletve, dajući im mogućnost da napuste Čegar. Nijedan ustanik nije napustio vojvodu, ostali su s njim da zajedno brane srpsku čast. Pred sam zalazak sunca Sinđelić izvodi herojski podvig – pustivši da se što veći broj Osmanlija okupi oko njega, vadi kuburu, puca u barutanu i celo utvrđenje, veliki broj protivničkih vojnika, saborci i on lete u vazduh. Eksplozija je označila kraj neravnopravne borbe.